Os wyt ti’n blentyn neu’n berson ifanc

 

Os wyt ti’n blentyn neu’n berson ifanc sy’n poeni am yr hyn sy’n digwydd yn dy gartref

Wyt ti’n poeni am gam-drin domestig gartref neu wyt ti’n meddwl dy fod mewn perthynas ddrwg? Mae cymorth a chyngor ar gael i ti. Ambell waith mae’n anodd dweud beth sydd ar dy feddwl ond gall siarad â rhywun dy helpu di i ymdopi ag anawsterau.

Cadw’n Ddiogel

Mae’n bwysig meddwl am gadw’n ddiogel. Gallwn ni dy helpu di drwy siarad drwy dy wahanol opsiynau.

Cysylltwch â Llinell Gymorth Byw Heb Ofn

Gyda phwy gelli di siarad?

Mae llawer o lefydd i gael cymorth a chyngor ar gam-drin domestig, fel siarad ag un o’r canlynol

  • athro
  • tiwtor
  • rhiant
  • perthynas
  • nyrs ysgol
  • cwnselydd
  • oedolyn gelli di ymddiried ynddo

Mae angen bod yn ddewr iawn i ofyn am gymorth ac mae dod o hyd i berson rwyt ti’n teimlo’n gyfforddus gyda nhw hefyd yn bwysig. Mae rhai plant a phobl ifanc yn dweud wrthym ni ei bod yn haws ambell waith siarad â rhywun sydd ddim yn eu hadnabod. Mae dod o hyd i’r amser neu’r geiriau iawn yn gallu bod yn anodd, felly efallai byddai’n syniad i ti ysgrifennu’r hyn rwyt ti’n dymuno ei ddweud.

Dyma rai awgrymiadau:

  • Dwi’n poeni’n fawr am mam ac yn teimlo’n ofnus pan fydd yr ymladd yn dechrau.

  • Mae’n anodd canolbwyntio yn yr ysgol achos dwi’n poeni am broblemau gartref.

Os wyt ti’n’n blentyn neu’n berson ifanc sy’n poeni am dy berthynas di neu am berthynas rhywun arall

Beth yw cam-drin domestig?

Cam-drin domestig yw un person yn camddefnyddio pŵer a rheolaeth dros un arall; nid yw hyn yn normal ac nid yw hyn byth yn iawn.

Os wyt ti mewn perthynas gyda rhywun, dylet ti deimlo:

  • cariad
  • ymddiriedaeth
  • diogelwch
  • parch
  • yn rhydd i fod yn ti dy hun.

Os yw dy berthynas yn gwneud i ti deimlo:

  • yn ofnus
  • dan fygythiad
  • dan reolaeth

mae’n bosib dy fod ti’n profi cam-drin domestig.

Ambell waith mae’n anodd gweld bod cam-drin domestig yn digwydd, yn enwedig os oes gennyt ti deimladau cryf am y person hwnnw. Mae’n gallu bod ar sawl ffurf wahanol – gall fod yn gorfforol, emosiynol, ariannol a rhywiol.

Dyma rai enghreifftiau:

Os wyt ti wedi ateb ‘ie’ i lawer o’r cwestiynau a bod rhywun rwyt ti’n ei adnabod yn arddangos llawer o’r nodweddion hyn, gallai fod yn arwydd bod angen iddyn nhw ystyried effaith eu hymddygiad ar bobl eraill. Mae’n bwysig egluro y gall pob un ohonom ni ymddwyn mewn ffyrdd sy’n cynnwys rhai o’r ymddygiadau hyn, efallai’n anaml neu fel jôc. Ond os ydyn nhw’n cael eu defnyddio i reoli person arall, gallai hyn fod yn arwydd o berthynas o gam-drin.

 

Diogelwch sy’n dod gyntaf

Os wyt ti neu rywun rwyt ti’n ei adnabod mewn perthynas o gam-drin mae rhai pethau y gelli di eu gwneud:

  • siarad gyda rhywun – oes gennyt ti oedolyn diogel y gelli di siarad â nhw ac rwyt ti’n ymddiried ynddyn nhw? Gallai fod yn athro, perthynas neu weithiwr cymorth
  • Ffonia Llinell Gymorth Byw Heb Ofn am ddim.